W roku 1946 w Przegorzałach w okolicy boiska kamedułów została zbudowana drewniana świetlica, stanowiąca zaplecze klubu sportowego Przegorzalanka. W drewnianym budynku parterowym ze sceną i salą widowiskową i dwoma pomieszczeniami szatnią dla piłkarzy i szatnią dla drużyny przeciwnej, która w na czas imprez zamieniała się w bar.

Po II wojnie światowej pod patronatem wydziału kultury Urzędu Miasta Krakowa działał tam dzielnicowy klub środowiskowy/kultury, dotowany przez miasto. W klubie w latach 50. pani Cień stworzyła zespół taneczny i teatralny, a mieszkańcy zbierali się na spotkania i grę w karty. Świetlica w tej formie działała do lat 70. kiedy to strawił ją pożar.

W latach 70. równocześnie z budową przychodni zdrowia przy ulicy Kamedulskiej powstał prostopadły do ośrodka parterowy budynek przeznaczony na cele kultury, działający głównie jako miejsce spotkań. Zarządzali nim pan Kapelak a później pan Żuk. Od roku 1997 kierowniczką Klubu Środowiskowego Przegorzały została pani Wiesława Waryszak, która wprowadziła do działalności klubowej zajęcia stałe, imprezy kulturalne i wycieczki turystyczne.

Klub Przegorzały przeszedł ogromną metamorfozę w przeciągu ostatnich dziesięciu lat.

W roku 2009 ze skromnej osiedlowej świetlicy, dysponującej jednym 60-metrowym pomieszczeniem w zaniedbanym, parterowym budynku, dzięki inicjatywie i zaangażowaniu wieloletniej kierownik klubu Wiesławy Waryszak, byłego Radnego Dzielnicy VII Krzysztofa Łuszczka, byłego przewodniczącego Rady Dzielnicy VII Andrzej Hawranka oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Przegorzał  i finansowaniu Urzędu Miasta Krakowa, klub przekształcił się w nowoczesną, przestronną i świetnie wyposażoną, a także pozbawioną barier architektonicznych placówkę z wieloma wygodnymi salami do zajęć.

Kolejne zmiany przyniosły lata 2012-2018, kiedy to w klubie udostępniono internet, samoobsługową stację rowerową, rowerowe stojaki i rower towarowy Babboe. Równocześnie dzięki Budżetowi Obywatelskiemu 2015 w ramach projektu Multimedialny Zwierzyniec nastąpiła modernizacja pracowni multimedialnej poprzez zakup nowoczesnych komputerów, oprogramowania graficznego, sprzętu do nagrywania i obróbki  dźwięku, skanera oraz lamp oświetleniowych ułatwiających pracę uczestnikom zajęć Laboratorium Multimedialnego.

W roku 2016 Klub Kultury Przegorzały został pomalowany wewnątrz i doposażony w meble i zabawki edukacyjne małych dzieci oraz otworzono w nim nieodpłatne spotkania dla rodzin w ramach Strefy Rodzica. Klub stał się rozpoznawalną placówką, wychodzącą swymi działaniami daleko poza definicję osiedlowego klubu kultury, oferującą różnorodne zajęcia stałe dla różnych grup wiekowych oraz kulturalne wydarzenia cieszące się dużą frekwencją publiczności tak miejscowej, jak również zamieszkałej w Krakowie publiczności zagranicznej.

Od roku 2012 Klub Kultury Przegorzały w związku ze zmianą kierownictwa rozpoczął działalność w dziedzinie współpracy międzynarodowej, realizując wiele krótko i długoterminowych międzynarodowych projektów. Korzystając z grantów Programu Komisji Europejskiej Erasmus Plus, realizuje wielomiesięczne projekty wolontariatu europejskiego poświęcone tematowi kultury i integracji.

W ramach Budżetu Obywatelskiego 2017 na skrzyżowaniu ulic Kamedulskiej i Szyszko-Bohusza powstało Zielone Centrum Przegorzał: nawierzchnie piesze z kamienia łupanego oraz żwirowe, płaski trawnik poprzedzielany trawiastymi pagórkami, niewielki ogród kwiatowy, rabata z roślin cieniolubnych, elementy małej architektury, oświetlenie, a wszystko razem to stanowi bajkową scenerię dla muralu, znajdującego się na elewacji Klubu Przegorzały.  Mural powstał dzięki współpracy z Fundacją Świadoma Przestrzeń w ramach projektu 101 Murali dla Krakowa. Autor projektu muralu Marcin Wierzchowski umieścił na muralu symbole związane ze Zwierzyńcem: kopiec Piłsudskiego, Panny Zwierzynieckie, zwierzęta z Zoo i stróżówkę willi Szyszko-Bohusza. Eteryczna pianiska widniejąca w centrum muralu przypomina postać pani Krystyny Lepszy, długoletniej nauczycielki gry na pianinie w Klubie Kultury Przegorzały, pracującej z kilkoma pokoleniami dzieci i młodzieży ze Zwierzyńca.

W Zielonym Centrum znajduje się również pulpit z informacjami o interesujących przegorzalskich obiektach i krzesła-niekrzesła.

Strona Klubu Kultury Przegorzały: https://przegorzaly.dworek.eu/

Historia Klubu okiem Krzysztofa Łuszczka

KLUB KULTURY PRZEGORZAŁY W TRZECIM WYDANIU

Pierwsza po wojnie świetlica w Przegorzałach to wybudowany w roku 1946 drewniany barak służący głównie jako budynek klubowy K.S. „Przegorzalanka”. Duża sala w zależności od aktualnych potrzeb służyła za salę taneczną, widownię kinową lub teatralna, bo i scena z kulisami też była. Dwa pomieszczenia zaplecza służyły jako szatnia, bufet, bądź biuro klubowe — w zależności od potrzeb. Odbywały się tu regularne seanse kina objazdowego, a sztuki sceniczne wystawiali amatorzy działający w kółku teatralnym. Wystawiano m.in. „Śluby Panieńskie”, „Zemstę” itp. Dzieci ze szkoły podstawowej wystąpiły w przedstawieniach ,,Jaś i Małgosia” i „Calineczka”. Wyreżyserowała te sztuki pani od polskiego Danusia Stankowa. W przygotowanie tych barwnych i zrobionych z rozmachem, jak na tamte czasy, spektakli, zaangażowała całą swoją rodzinę. Teraz „Jaś” i „Małgosia” mają koło sześćdziesiątki, a „Calineczka” 55 lat. Świetlica dawała zajęcie dzieciom i młodzieży w ramach kółka muzycznego i tanecznego. Stałe miejsce w rocznym harmonogramie imprez miały zabawy taneczne. Organizował je klub sportowy i komitet rodzicielski dla pozyskania pieniędzy na bieżącą, działalność i paczki mikołajowe dla dzieci. Do tańca grały zespoły muzyczne tworzone przez mieszkańców osiedla i osiedli sąsiednich. W różnym czasie były one bardziej lub mniej ambitne — ale zawsze swojskie. Może ktoś ze starych mieszkańców dałby się namówić na wspomnienia z tamtych lat? Działo się wówczas w Przegorzałach wiele. Pierwsze oglądanie w telewizji „Klubu myszki Miki” odbywało się na małym śnieżącym ekranie w drewnianej świetlicy. W miejscu tego baraku stoją teraz domy mieszkalne z adresem ul. Szyszko-Bohusza 8 i 10.

Z początkiem lat 70. wybudowano ośrodek zdrowia, a przy nim zgodnie z obietnicami świetlicę środowiskową. Świetlica ta dobrze służyła przez 35 lat dzieciom, młodzieży i starszym. W latach 1978-1985 była także zapleczem reaktywowanego Środowiskowego Klubu Sportowego „Przegorzalanka”.

W latach 90. pod nazwą Klub Kultury Przegorzały — obiekt został filią Centrum Kultury „Dworek Białoprądnicki”. W połowie lat 90. klub rozwija swoją działalność i staje się znaczącą, placówką na mapie kulturalnej Zwierzyńca, a nawet całego miasta. Głównie za sprawą prężnego kierownictwa w osobie Pani Wiesi Waryszak. Stan techniczny budynku z roku na rok zaczął się pogarszać. Archaiczne, o niskiej sprawności centralne ogrzewanie nieocieplanego budynku, z dużymi przeszkleniami na bazie stalowych, przemarzających ram generowało olbrzymie koszty. Zaczęły się zapadać posadzki i pękać ściany.

Klub Kultury Przegorzały to jedyny obiekt w osiedlu, gdzie obok podstawowej działalności, jaką prowadzi Centrum Kultury, mogą się odbywać zebrania mieszkańców i wybory. Tu prowadzi swoją działalność Stowarzyszenie Przyjaciół Przegorzał i Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji. Zły stan istniejącej materii budowlanej i standard odbiegający od obowiązującego dla tego typu obiektów był powodem zamknięcia klubu. Rada Dzielnicy od 1998 roku czyniła starania o modernizację obiektu. Trudności sprawiała regulacja stanu prawnego terenu, na którym stoi budynek.

Wreszcie C.K. „Dworek Białoprądnicki” nabył prawa do terenu, a w roku 2005 uzyskał decyzję o ustaleniu warunków zabudowy. Mógł wówczas przystąpić do przygotowania inwestycji. Zaczęła się batalia o zdobycie środków finansowych na realizację zamierzeń. Na ten temat najwięcej mógłby powiedzieć Tomasz Krawczyk — wiceprzewodniczący Rady Dzielnicy. W wyniku przetargu ustalono cenę 5.978 zł za 1 m2 brutto obiektu, a wykonawca był zobowiązany oddać obiekt pod klucz, co oznaczało, że do jego obowiązków należało:

• uzyskanie wszelkich decyzji dotyczących wykonania inwestycji (od WZiZT do pozwolenia na budowę);
• wymiana zniszczonej materii budowlanej na nową;
• rozbudowa obiektu wg nowego projektu;
• wykończenie obiektu i wyposażenie w instalację wod-kan., elektryczną, teletechniczną, komputerową, c.o., gaz, klimatyzację wraz z przystosowaniem obiektu do użytkowania przez osoby niepełnosprawne

Zmodernizowany klub rozpoczyna teraz swą działalność w pomieszczeniach odpowiadających obowiązującym standardom i obecnym potrzebom. O trudnościach związanych z realizacją inwestycji i nieprzewidzianych kłopotach spowodowanych pojawieniem się płytko wód gruntowych, co spowodowało konieczność przeprowadzenia zmian projektowych wymagających uzyskania nowych warunków zabudowy i zagospodarowania terenu szybko zapomnimy. Najdłużej chyba te trudności będzie pamiętał zastępca dyrektora C.K. „Dworek Białoprądnicki” Jan Gajoch. Panu Dyrektorowi Gajochowi należą się słowa uznania za profesjonalizm i osobiste zaangażowanie w zmodernizowanie klubu. W czasie przebudowy placówka działała w ograniczonym zakresie, ale jej nie zawiesiła. Zajęcie klubowe odbywały się w szkole na Bielanach (filia klubu), a także w wynajmowanym pomieszczeniu na terenie Uniwersytetu Rolniczego przy ul. Cygańskiej.

Artykuł „Klub Kultury Przegorzały w trzecim wydaniu” autorstwa Krzysztofa Łuszczka pochodzi z Kuriera Zwierzynieckiego 2009, nr 8/9 (sierpień/wrzesień) = nr 169/170 [dostęp online].