Pierwsze refleksje nad zorganizowaniem polskich oddziałów artyleryjskich zrodziły się jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. Józef Piłsudski wspominał o takiej potrzebie już w 1912 r. W latach 1912-1913 udało się zorganizować pierwsze kursy dla przyszłych polskich artylerzystów.

Początki artylerii legionowej związane są z osobą Ottokara Brzozy, który zorganizował pierwszy oddział już 27 sierpnia 1914 r. 1 września artylerzystów przeniesiono na teren austriackich koszar w podkrakowskich Przegorzałach, a 30 września formalnie utworzono 1 pułk artylerii Legionów Polskich. Przegorzały są dziś obecnie częścią Krakowa. Do dziś zachowała się ufundowana w 25. rocznicę (1939) wymarszu 1 pułku na front tablica pamiątkowa.

Odznaka pamiątkowa „Obóz szkoleniowy artylerii Przegorzały” została wykonana przez krakowskiego rytownika Jakuba Walentę (widoczna, nieco słabo odbita sygnatura „J.WALENTA |RY(TOWNIK) | KRA(KÓW)”. Odznakę wykonano w srebrze (próba „800” wybita na rewersie). Prezentowany egzemplarz ma numer „2” (!). Jest to więc obiekt absolutnie wyjątkowy. Możliwe, że należał do jednego z twórców pułku. Może do samego Brzozy… Na awersie odznaki umieszczono stylizowany wizerunek armaty nawiązującej wyglądem do jednej z pierwszych armat używanych w Legionach Polskich.

Walenta Jakub Józef, Kraków (miejsce wytworzenia), odznaka pamiątkowa „Obóz szkoleniowy artylerii Przegorzały 1914”, 1914, śr. 3,2; własność Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, nr inw. MJP/2354

Opracowanie: Łukasz Suska
źródło: http://wykaz.muzeumpilsudski.pl